мод

Монголоор

Үгийн дуудлага

[modᴧ]

Үндэсний бичиг

ᠮᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ

(моду)

Галиглах зарчим

Үгийн утга

I урга.

1. Бүдүүн хатуу иштэй олон наст ургамал, ишнээс салаа мөчир гарч, модны саглагар орой болно
2. Түлээ

II нэр.

1. Нэг метр

III нэр.

1. Уртын хэмжээ; 1.06 километртэй тэнцэнэ

IV нэр.

1. Даалуу, хөзөр зэрэг тоглоомын нэг ширхэг

Нийлмэл үг

бут мод - туг тугаар багцлан ургах мод

зуун мод - ойгоос тасархай хэсэг бөөм мод

хэрүү мод - уулын ард хүй хүйгээр нягт ургасан мод

хайдаг мод - онгоцны ёроолд нуруу болгон хадсан мод

хүн мод - ганц хүн тэмээнд юм ачихад нөгөө талд хүнийг орлон тэнг тулах ацтай мод

модон эдлэл - модоор хийсэн зүйл; модон аяга, модон байшин, модон гадас, модон савх, модон хувин гэх мэт

мод огтлох - ургаа модыг хөрөөдөж унагах

мод бэлтгэл - модыг ямар нэгэн зүйлд хэрэглэхээр зэхсэн нь

модны мужаан - модоор эдлэл хийх, засварлахад мэргэшсэн хүн

модны давирхай - мод­ноос ялгарах хар хүрэн, хар өнгийн хурц үнэртэй зунгааралдсан шингэн наалдамхай бодос

модны дурс - модны холтос

модны эд - модны холтосны доторх хатуу нягт зүйл

гэрийн мод - гэрийн тооно, унь, хана, хаалга

яс мод - байшин, барилга зэргийн их бие, гол болж байгаа мод

босго мод - хөндлөн гишгүүр мод

модон морь - а.биеийн тамирын харайж сургуулилах хэрэгсэл; б.морины хиймэл толгой сүүлийг тусгай сууринд уяж, ваадан буулгаж сүүжинд уяж морилсон дүрмээр наадах нэг зүйл тоглоом

модон хөлт - гутлын уланд уртхан мод залган явж наадах тоглоом

модон бичиг - гурваас дөрвөн цунгийн хэмжээтэй хавтгайлан зассан модон дээр элдэв дүрсийг сийлбэрлэн зурж харилцах нь

модон бар хуучир. - сийлмэл модон хэв

модны нохой амьт. - модхой

модны согсор урга. - өнгө хөх, урт хавтгай навчтай, улаан үртэй, аливаа модонд тогтож ургадаг нэг зүйл ургамал, чанаж үхэрт идүүлэхэд сайн

модны чийрмаа цэцэг урга. - модон иштэй, сийрэг навчтай, янз лянхуа цэцгийн адил бөгөөд үнэр маш их, тоорцог шар, дөрвөн сар цэцэглэдэг нэгэн зүйл цэцэг

модны шавтал урга. - илжгэн чих

модон бадам урга. - хээр бут бутаар ургадаг, цайвар ногоон өнгөтэй, хэлтэс нь ес, нэг салаанаас нэжгээд цэцэглэж, балчингаас навч гарна, эрхэм чийрмаа цэцгийн адил үнэртэй нэг зүйл цэцэг

навчит мод урга. - шилмүүст модноос ялгавартай навч бүхий мод

нарс мод урга. - боргоцой бүхий шилмүүст мод

самрын мод урга. - хуш

хайлаас мод урга. - уян бөгөөд бөх чанартай навчит мод

хар мод урга. - харгай

хувь мод урга. - мөнх ногоон тураг мод

шилмүүст мод урга. - навчит модноос ялгавартай шилмүүс бүхий мод

ялам мод урга. - навчаар нь хүр хорхой тэжээдэг, үрийг нь иддэг нэгэн зүйл мод

мод хагалах - хөрөөдсөн модыг жижиглэх; түлээ хагалах

мод хөрөөдөх - модыг хэрчим болгон огтлох, түлээ хөрөөдөх

гурван мод дурдан - гурван метр дурдан

таван мод торго - таван метр торго

найман мод газар - най­ман километр газар

мод дутах - даалуу, хөзөр зэргээс дутах

мод ирэх - тоглоход сайн даалуу, хөзөр таарах

завхай мод - а.дүрс өөр боловч нүхний тоо адил хошоодоор хослох даалуу, хөзрийн мод; б.хөзөр, даалуу зэргийн доогуур, муу мод

Зөв бичихзүй

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

мод нэр. ~ны давирхай, модны, модонд, модноос, о.тоо моднууд

Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй

ᠮᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ᠊᠊ᠨ ᠊ᠣ
ᠮᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ᠊᠊ᠨ ᠳ᠋ᠣ
ᠮᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ
ᠮᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ᠊᠊ᠨ ᠡᠴ᠊‍᠊ᠨ
ᠮᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ ᠪᠡ᠊ᠷ
ᠮᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠢ
ᠮᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ ᠡᠣ᠊᠊ᠷᠣ᠊ᡍᠣ
ᠮᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ ᠪᠡ᠊‍᠊ᠨ

ᠮᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ ᠨᠣ᠊ᡍᠣ᠊ᠣ᠊᠊‍᠊ᠨ

/~ы /~д /~ыг /~оос /~оор /~той /~руу /~оо ᡁд

Хоршоо үг

• мод чулуу - хатуу иштэй олон наст ургамал болон байгалийн хатуу биет
• ой мод - ой хөвч, уулын мод

Товчилсон үг

БОМБ Барилга, Ой, Мод Боловсруулах

БОМБҮ Барилга, Ой, Мод Боловсруулах Үйлдвэр

БОМБҮАҮЭ Барилга, Ой, Мод Боловсруулах Үйлдвэрийн Ажилчдын Үйлдвэрчний Эвлэл

МБАА Мод Боловсруулах Аж Ахуй

МБАА Мод Бэлтгэлийн Аж Ахуй

МБК Мод Боловсруулах Комбинат

МБҮ Мод Боловсруулах Үйлдвэр

МДБ Мод Дамжуулах Бааз

ОААМБҮУЕГ Ойн Аж Ахуй, Мод Боловсруулах Үйлдвэрийг Удирдах Ерөнхий Газар

Хэлц үг

Өвөрмөц хэлц

модоо барих - хоосрох, ядуурах

мод болох - мод шиг хатуурах, хөлдөх

модон өмд өмсчихсөн юм шиг - суухгүй хөшөө мэт зогсох байдал

мод толгой - гаанс

мод ваадан, морь эмээлтэй - а.бүх зүйл бэлэн болсон нь; б.даалуугаар жаа тоглоход хожлын бүх мод өөрийн гарт байгаа нь

мод болох - хатах, хөших, мод шиг хатуурах, хөших, хөлдөх, их л даарах~Өвлийн хүйтэн эрчилж байлаа. Нэг өглөө зуны сэржгэр малгайтай ёстой л мод болох шахсан орж ирж билээ (Ч.Лодойдамба, Хоёр найз минь).

мод ваадан, морь эмээлтэй - а.бүх зүйл бэлэн болсон~Мод ваадан, морь эмээлтэй байна. Бушуул хүү минь. б.хөзөр, даалуу зэргийг тоглоход, хожлын бүх мод ирэх

мод толгой - (мууш.) а.гаанс~Хар ус гудраад л айл айл хэсээд, даалуу харжигнуулаад алга болцордог хүн гэж мод толгойгоо хоёр завжиндаа сөөлжүүлэн үглэнэ (Т.Бум-Эрдэнэ, Хувь заяаны хэлхээ). ~Базар ах алгадуулсан хацраа нэг илчихээд, ...уурганыхаа дэргэд очиж мод толгойгоо гарган тамхи угсраа угсраагаар угзарсаар нар шингэтэл овойн сууж билээ (Б.Ганбат, Донгио). б.соруулгүй мухартай

модон өмд өмсчихсөн юм шиг - суухгүй хөшөө мэт зогсох байдал~Нөхрөө орж ирээд байхад модон өмд өмсчихсөн юм шиг яаж байгаа дамшиг вэ? (Ч.Лодойдамба, Тунгалаг тамир).

модон хутгаар үхэр алах - болхи бөгөөд дэмий үйл үйлдэх~Пүрэвийг чинэглэн өдөөж Содбаатартай но-

Хэвшмэл хэлц

Далай хэдий гүн боловч ёроолтой

Мод хэдий өндөр боловч үндэстэй

Залуурын дэргэдэх

Мод шулуун

Могой бол зулбадаг

Мод болж ургадаг

Могой мэт зулбаж

Мод мэт долрох

Мод арвин бол салхинаас айхгүй

Хүн арвин бол хүчрээс айхгүй

Мод арвиндаа ач их

Хүн арвиндаа хүч их

Мод бүдүүрвэл сугуйдаг

Хүн өсвөл ухаардаг

Мод голбол түлээгүй

Морь голбол унаагүй

Мод модондоо

Могой нүхэндээ

Мод мушгиу ч ширхэг байдаг

Төрөл хартай ч хэлж байдаг

Мод нь их бол

Сүүдэр нь их

Мод нь хөрсөндөө дээрэнгүй

Муу нь номхондоо дээрэнгүй

Мод өргөстэй боловч чавга нь амттай

Монос яртай боловч мойл нь амттай

Мод өтөлбөл үндэс олон

Хүн өтөлбөл үг олон

Мод суулгасан нь мухар өвгөн

Жимс идсэн нь замын цагаачин

Мод хальстай

Хүн нүүртэй

Мод хөгширвөл үндэс нь илүү

Хүн хөгширвөл мэдэх нь илүү

Мод хэдий олон боловч зандан шиг үнэртэй нь цөөхөн

Зандан хэдий үнэртэй боловч галбарваасыг яаж гүйцэх вэ

Мод хэдий өндөр боловч унах навч нь доор

Мод хэдий өндөр боловч үндэсгүй бол ургахгүй

Морь хэдий хурдан боловч жолоогүй бол болохгүй

Мод хэдий өндөр боловч үндэсгүй бол ургахгүй

Хүн хэдий мэргэн боловч сургаалгүй бол дэвжихгүй

Мод цавчсан хүн идэрхүү

Морь унасан хүн ундархуу

Мод эс босвол

Шаазгай юунд суух вэ

Морь тэмээний тус их

Мод түлшний хэрэг их

Морь унасан

Мод тохсон хүн

Морь унаснаас биш

Мод унасан биш

Морь эмээлтэй

Мод баадантай

Морь эцэвч эмээлээ даана

Мод хатавч мөчрөө даана

Морьтой явган хоёр нийлдэггүй

Мод чулуу хоёр тохирдоггүй

Мөс залгисан шиг мөлийж

Мод залгисан шиг гозойх

Муу эр цухалддаг

Мод чулуу хавиралддаг

Ном баян

Тэр баян

Үр баян

Мод баян

Од тэнгэрийн чимэг

Мод газрын чимэг

Үг учиртай

Мод мөчиртэй

Үг хэлэхэд үг гардаг

Мод зороход зомгол гардаг

Хуц тойрсон хүн хоньтой болох

Мод тойрсон хүн морьтой болох

Хүн арван намрын будаа идвэл эр болно

Мод арван он ургавал нуруу болно

Хүн залуугаараа байдаггүй

Мод шулуунаараа байдаггүй

Хүн нүүртэй

Мод хальстай

Хүн нүүрээ барвал ичингүйрнэ

Мод хальсаа барвал хувхайрна

Хүн нэг бодолтой

Мод нэг мөчиртэй

Хүн нэг зантай

Мод нэг яртай

Хүн сэтгэлтэй бол

Мод зоргодостой

Хүн төрвөл хүнстэй

Мод төрвөл үндэстэй

Хүн ухаанаа түшнэ

Мод хальсаа түшнэ

Хүн харгавал хэлнэ

Мод харгавал бичнэ

Хүнтэй хэлэлцсээр муугий нь эрэх

Мод унагасаар гишүүгий нь авах

Шувуу өдний ачаар өндөр ниснэ

Мод үндэсний ачаар өндөр ургана

Юм болгон учиртай

Мод болгон мөчиртэй

Юм учиртай

Мод мөчиртэй

Аман зохиолд орсон нь

Зүйр үг

Модны бүдүүн нь

Махны тарган нь

Тайлбар: модны бүдүүн том нь ашигтай, махны өөхтэй нь амттай

Модны муу жодоо

Махны муу зовлого

Тайлбар: мод, махны хамгийн муу нь

Ойн мод урттай богинотой

Олон хүн сайнтай муутай

Тайлбар: хүн бүхэн адил биш