ус: Засвар хоорондын ялгаа
Content deleted Content added
No edit summary |
Mongolian words| ONE Project | email: project@one.mn . |
||
1-р мөр:
{{-mn-}}
{{-д-}}
[usă] (усу)
{{-үу-}}
'''ус I нэр''' 1хими Устөрөгч, хүчилтөрөгч хоёрын химийн цэвэр нэгдэл болох өнгөгүй, тунгалаг, амт үнэргүй нэгэн зүйл шингэн: ус ариутгал (хлоржуулах, озонжуулах, хэт ягаан туяа, хүнд металлын давсаар ариутгах замаар усан дахь өвчин үүсгэгч нянг устгаж усны шинж чанарыг сайжруулахад чиглэсэн хими, физик болон механик ажиллагаа), ус ашиглалт (хүн ам, хөдөө аж ахуй, аж үйлдвэр, тээвэр болон бусад салбарын хэрэгцээг хангах зорилгоор усыг ашиг-лах нь), ус бялдах (ус сав хэмжээнээс хэтэрч асгарах, гадагш гарч тунаж урсах), ус бялхах (сав хэмжээнд ус ихэд дүүрэх), ус дамжуулах сүлжээ (хэрэглэгчдэд ус хүргэдэг ус дамжуулах шу¬гамын цогц), ус дамжуур (эх үүсвэрээс хэрэглэгчдэд ус хүргэдэг ус дамжуулах байгууламж), ус цэвэршүүлэгч (ундны усыг хатуу жижиг хэсгүүд, янз бүрийн хольцоос нь цэвэрлэх зорилгоор шүүн тунгаах төхөөрөмж), ус хагалбар (зэргэлдээ орших тогтоол болон урсгал ус, газрын доорх усны сав газруудын хил), ус хангамж (тоо чанарын үзүүлэлтээр стандартын шаардлагыг хангахуйц га¬даргын болон газрын доорх усыг хэрэглэгчдэд хүргэхэд чиглэгдсэн цогцолбор арга хэмжээ), ус цэвэрлэгээ (тодорхой зориулалтаар ус ашиглахад сөрөг нөлөө үзүүлж буй усан дахь бодосын хольцыг ялгаж зайлуулах ажил), ус шүүлт (үүрмэг, ширхэглэг үе буюу сүвэрхэг биет дотуур шүүрүүлэн гаргах замаар усан дахь хольцыг зайлуулах үйлдвэрлэлийн арга), ундны ус (унданд хэрэглэх цэвэр ус), уух ус (уухад тохиромжтой ус), үерийн ус (ширүүн борооны дараах илүүдэл ус), өлөн ус цээр (өглөөний шээс), ус буцалгагч (тохируулгын авто¬мат болон гар удирдлагатай ус буцалгах төхөөрөмж), усан баригч ёгт (үүл), усан баригчийн үсэрвэр (цагийн зөөлөн хур), усан будаг (усаар шингэлж будах будаг), усан будгийн зураг (усан будгаар будсан зураг), усан мандал (а их дэлхийн усан бүрхүүл; б усны төвшин), усан оргилуур (шахуургын хүчээр дээш оргилон ол¬гойдох ус), усан тээрэм (усны урсгалын хүчээр ажиллах тээрэм), усан ургамал (эртний эрин галавын нуур, тэнгист ургаж, хожим чулуужсан замгийн төрлийн ургамал), усан уусгамал (хатууг усанд уусгасан уусмал), усан хаван (шингэн, цус зэрэг хэмжээнээс хэт хуралдаж, цэлхрэн хавагнах өвчин), усан хаван гүйх (ус гүйж хавдсан мэт болох, хавагнах), усан хөөрөг (галын аюулыг сөнөөх хэрэгсэл), усан хуй (ус багана мэт босч эргэлдэн явах хүчтэй хуй), усан эм (усаар шингэлсэн эм), *ус уух хувь (амьд явах хувь тавилан), *ус уух хувьтай (амьд явах хувь тавилантай); 2Гол, нуур, тэнгис зэрэг усан гадаргуу: ус авах (а ус утгаж авах; б үерт автах; в ус хальж эзлэх; г шээс шинжлэхээр авч бэлтгэх), ус гарах (а газраас ус нэвчих, б ус гатлах), ус гаргац (усны төвшин буурах үед уулын чулуулаг болон хөрс өөртөө агуулсан усныхаа тодорхой хэсгийг алдах чанар), ус гатлах (а ус туулах), ус гэсэх (хавар цаг урь унаж, гол мөрний мөс хайлах), ус даацлах (газраас ус гарах шахамдан чийг дааварлан гарах), ус жилэх (гол мөрөн бүрэн гэсэх), ус зайрмагтах (усны дээгүүр өчүүхэн нимгэн мөс хөлдөх), ус зэтгэх (ус гатлах), ус нэвтрэх (а ус нэвчих; б ус туулан гарах), ус оргилох (а ус газраас дээш оволзон гарах; б ус тогоо, саванд маш ихэд буцлах), ус татах (а тариалан зэрэгт оруулахаар өөр газраас ус урсгаж ирэх; б ус татрах), ус татрах (үерлэсэн ус улмаар бага болох), ус туулах (а усанд хөлөөр явах; туучих; б гэрт ус, үер орж ирэх), ус үерлэх (усны төвшин нэмэгдэх), ус хадаалах (ус гүйцэд хөлдөх), ус хадах (ус хөлдөж, мөсөн зам гарах), ус хөлдөх (усны мөс болох), ус хөрөөлөх (хүйтэн орох цагт голын захаар эрэг мэт ирмэг гарч хөлдөх), ус шүүрэх (а юм хумнаас ус гарах; в яр, шарх мэтээс ус цуврах), усан зам (хөлөг онгоц зорчих, сал урсгах зэрэгт ашигладаг усан орчин), усан (замын) цэрэг (тэнгисийн цэрэг), усан эргэлт (усанд авахуулах, ус эзэлж яах ч аргагүй болох), усанд автах (ус хальж эзлэх), усанд живэх (усанд хөвж чадахгүй доошоо орох), усанд муу (а усанд явахдаа муу; б усанд норвол муу; в ус нэвтрэх муу чанартай), усанд орох (угаах болон эмчлэх сувилахын тулд усан дотор орох), голын усанд орох (умбах шумбахын тулд эсвэл угаал үйлдэхийн тулд голд орох), рашаан усанд орох (эмчлэх сувилахын тулд рашаанд орох), халуун усанд орох (бие угаахын тулд халуун бүлээн усанд орох), усанд сайн (а усанд сэлэхдээ сайн; б ус үл нэвтрэх сайн чанартай), усанд сэлэх (сэлүүрээр буюу гар хөлөөр ус сэлж явах), усанд хөвөх (а
{{-шу-}}
*
*
*
*
*
*
{{-хү-}}
* ус ариутгал - хлоржуулах, озонжуулах, хэт ягаан туяа, хүнд металлын давсаар ариутгах замаар усан дахь өвчин үүсгэгч нянг устгаж усны шинж чанарыг сайжруулахад чиглэсэн хими, физик болон механик ажиллагаа
* ус ашиглалт - хүн ам, хөдөө аж ахуй, аж үйлдвэр, тээвэр болон бусад салбарын хэрэгцээг хангах зорилгоор усыг ашиг-лах нь
* ус бялдах - ус сав хэмжээнээс хэтэрч асгарах, гадагш гарч тунаж урсах
* ус бялхах - сав хэмжээнд ус ихэд дүүрэх
* ус дамжуулах сүлжээ - хэрэглэгчдэд ус хүргэдэг ус дамжуулах шу¬гамын цогц
* ус авах - а.ус утгаж авах б.үерт автах в.ус хальж эзлэх г.шээс шинжлэхээр авч бэлтгэх
* ус гарах - а.газраас ус нэвчих, б.ус гатлах
* ус гаргац - усны төвшин буурах үед уулын чулуулаг болон хөрс өөртөө агуулсан усныхаа тодорхой хэсгийг алдах чанар
* ус гатлах - а.гол, мөрөн, горхи, нуур мэтийн усны энтээгээс тэртээ нь гарах, б.ус туулах
{{-хрү-}}
*
*
{{-эү-}}
=== Этгээд үг хэллэг ===
ШИМНУС н. ааш муутай эмэгтэй (“эм шулмас” гэсэн утга) - Эмээ гэдэг шимнус намайг заавал өглөөний хоолоо ид гэж шаарддаг юм. - Чи яахаараа шимнус гэж намайг доромжилдог байна.
{{-зцү-}}
{{-хх-}}
Учир мэдэхгүй хүнд үг бүү хэл
Ус уухгүй үхэрт ховоо бүү хөдөлгө
{{-өх-}}
{{-збз-}}
{{-ег-}}
{{-мб-}}
<div style="width:10px; height:60px;"><span style="display:block;-webkit-transform: rotate(90deg); -moz-transform: rotate(90deg);"><font face="CMs Ulaanbaatar" size="6">FosO
</font></span></div>
===Товчилсон үг===
===Хуучирсан үг===
*
*
*
| |||