Эс тусах үйл үг

Тодорхойлолт

Үйлийн эзнээс гадна үйлэнд өртөх зүйлд зорин чиглээгүй, хэлзүйн талаар заахын тийн ялгалтай шууд тусагдахууныг захирч чадархгүй үйл үгийг эс тусах үйл үг гэнэ. Жишээлбэл:яв, ир, суу, өс, үрж, хагар, буйл, жингэнэ гэх мэт.

Шинж

Үйл үгийн тусах, эс тусах шинж нь бодит байдлын тусгал болж уул үгийнхээ үгийн сангийн утгатай холбогдоно.Зарим үйл үг шууд утгаараа тусах, шилжсэн утгаараа эс тусах утгатай хэрэглэгдэх тохиолдол байдаг.Нөгөө талаар тусах, эс тусах шинж нь үйл үг бүтэх ёстой нягт холбоотой.Өөрөөр хэлбэл, үйл үг бүтээх шинж нь учирзүйн өвөрмөц холбоотой байдгийг эрдэмтэн Г.Д.Санжеев ажиглаж, тусах үйл үгс нь ямагт идэвхтэй, эс тусах үйл үгс нь идэвхтэй, идэвхгүй хоёр янз байна гэж тодорхойлсон байна.Эргээд идэвхтэй үйл үгс нь тусах, эс тусах, идэвхгүй үйл үгс нь ямагт эс тусах байна гэсэн үг юм.

Эс тусах, тусах үйл үгийн адил шинж

Монгол хэлний тусах, эс тусах үйл үгс нь хам зэрэгцэх урьдчилахаас бусад үйлийн тийн ялгалын нөхцөл авсан үедээ өгүүлэгдэхүүн утгатай заахын тийн ялгалын нөхцөлт нэр үгийг захирахын хувьд бие биеэсээ ялгарахгүй юм.Жишээлбэл:чамайг иртэл хүлээнэ, намайг дуудмагц чи ирээрэй.

Онцлог шинж

Үйл үгийн тусах, эс тусах шинж бол нэг талаар үйлэнд өртөж байгаа зүйлийг тэмдэглэж байгаа үгийг хэлзүйн нэгэн нөхцөлөөр хэлбэржүүлэн захирч чадах эсэх чадвар юм.