бүс

Монголоор

Үгийн дуудлага

[bsĕ]

Үндэсний бичиг

ᠪᠤ᠊ᠢ᠊‍ᠰ‍᠊ᠨ
ᠪᠤ᠊ᠢ‍ᠰ

(бүсэ)

Галиглах зарчим

Үгийн утга

I нэр.

1. Гадуур хувцасны бэлхүүс, бүсэлхийгээр дарж ороон бэхлэн уях урт нэхмэлийн зүйл, торго, сур
2. Дэлхийн бөмбөрцгийн хоёр уртрагийн хоорондох хэсэг; дэлхийн уртрагийг хорин дөрвөн зурвас болгон хуваасан нэр
3. Дэлхийн бөмбөрцгийн өргөргүүдийн хоорондох цаг уурын ямар нэг зохих зурвас болох хэсэг газар, цаг уур, хөрс ургамлын ижил төсөөтэй газар, газар зүйн байршлаар хуваасан нь
4. шилж. Тусгай зориулалтын тодорхой хэмжээтэй талбай зурвас газар
5. Домен зуухны хэсгийн нэр

II нэр.зурхай.

1. Өдөр бүр саран хэрж буй сарны хорин найман одны нэг;
2. Энэтхэгийн өвлийн дунд сар, цагийн хүрднээ өвлийн эхэн сар, хятад төвдийн үхэр сар, монголын арван хоёрдугаар сар, хөхлөр сар.

Нийлмэл үг

дурдан бүс - нэг зүйл торгон бүс

мөнгөн бүс - мөнгөөр чимэглэж хийсэн бүс

суран бүс - шир сураар хийсэн бүс

сэрүүн бүс - дэлхийн бөмбөрцгийн халуун хүйтэн хоёрын дундах газар орон

халуун бүс - дэлхийн бөмбөрцгийн экваторын бүсэд ойр орших газар орон

бүс нутаг - том хэмжээний дэвсгэр газар

газар зүйн бүс - газар зүйн байршлаар хуваасан хэсэг

хангайн бүс - хангайн хэсэг

хээрийн бүс - хээрийн хэсэг

хаалттай бүс - хаалттай зурвас

хориотой бүс - хориотой зурвас

халаах бүс - халаах зуух

хайлуулах бүс - хайлуулах зуух

бүс гэр - бүсийг нийлүүлэн оёж, багана хуруу тавин босгож барих гэр, майхан

Зөв бичихзүй

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

бүс нэр. бүсний: ~ний үзүүр, о.тоо бүсүүд

Товчилсон үг

АНДБН Ази, Номхон Далайн Бүс Нутаг

БНН Бүс Нутгийн Нам

БНСТ Бүс Нутгийн Сургалтын Төв

БНУГ Бүс Нутгийг Удирдах Газар

БНХДМН Бүс Нутгийн Хөгжлийг Дэмжих Монголын Нийгэмлэг

БНЦС Бүс Нутгийн Цахилгаан Станц

БНЭЗДХ Бүс Нутгийн Эдийн Засгийг Дэмжих Хөтөлбөр

БНСН Бүс Нутгийн Стандартын Нийгэмлэг

Хэлц үг

Өвөрмөц хэлц

бүсээ чанга бүслэх - а.хүчир бэрхийг тэсвэрлэхээр зоригоо чангалах; б.хомсдолтой үед хэмнэлтэй амьдрах

бүсээ гээх дөхсөн - ядарч туйлдсан, доожоогүй

бүсээ гээх дөхсөн - ядарч туйлдсан, доожоогүй~Ядарч доройтоод хамаг хувцас хунар нь урагдсан бүсээ гээх дөхсөн залуу босго чүү даван мөлхөхөөс наахнуур орж ирлээ.

бүсээ гээхээс наахнуур амьтан - өлсгөлөн, ядарч туйлдсан, доожоогүй хүн~Маргааш нь үдэш цагаан гэгээ тасрахын алдад Ажаа маань хоёр морио тас шавхаж, үс сахалдаа баригдан, өлсөж цангасандаа зүс царай дарсан, бүсээ гээхээс наахнуур болсон амьтан эргэн ирлээ (Б.Догмид, Хоёрдугаар багийн данс).

бүсээ чангалах - хүчир бэрхийг тэсвэрлэхээр зоригоо чангалах~Чи одоо томоогүйтэж байдгаа больж бүсээ чангалан явах хэрэгтэй шүү (Ц.Уламбаяр, Хүний чанар).

мэдкү