гуя

Монголоор

Үгийн дуудлага

[ǧujă]

Үндэсний бичиг

ᠭᠣ᠊᠊ᠢ᠎ᠠ

(гуй-а)

Галиглах зарчим

Үгийн утга

нэр.

1. биезүй. Хүн, амьтны сүүжнээс шилбэний дээд үе хүртэлх хэсгийн гадар тал
2. Зарим юмны өрөөсөн тал
3. Мөрөн гол усыг гэтлэхэд хэрэглэх бяцхан онгоц (говь газрын мал услах модон онгоц мэт хоёрыг холбож хойд хоёр үзүүр дээр нь нэг хүн зогсож урт нарийн модоор гүн усны ёроолыг хатгаж залуурдан явах завь
4. Нэг зүйл өвчин

Нийлмэл үг

морины гуя - морины хойд хөлний дунд хэсэг

гуя баз - а.нэг эхнэрийн хоёр нөхөр; б.шилж. нэг эмэгтэйтэй нууцаар нөхөцсөн эрэгтэй хүмүүс

тэрэгний гуя - тэрэгний өрөөсөн хэсэг

хайчны гуя - хайчны бариул бүхий урт хоёр төмөр

гуя онгоц - бяцхан завь

хөх гуя анагаах. - гуя хөхрөх өвчин

Зөв бичихзүй

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

гуя нэр. *~ ганзагалах (олз омоггүй явах) (өрөөсөн тал) хайчны ~ (өвчин) хөх ~, гуяны, гуяыг, гуянд, гуянаас, гуяар

Хоршоо үг

• гуя ташаа - хүн, амьтны сүүжнээс өвдөг хүртэлх хэсэг болон сүүжний толгой орчмын хэсэг
• гуя хас - хүн, амьтны бүдүүн гуя түүний дотор тал
• хаа гуя - малын урд болон хойд мөч

Хэлц үг

Өвөрмөц хэлц

гуяа алгадах - ихэд баярлах

гуяа ганзагалах - а.олз омоггүй явах; б.өгөх, бэлэглэх юмгүй гар хоосон ирэх

гуяа алгадах - тэсгэлгүй их баярлах~Тэр охины майхнаас юм асууж сураглаад ир гэвэл бараг л гуяа алгадан гүйх байсан биз ээ (Д.Цэдэв, Өдрийн од).

гуяа/гуяаа ганзагалах - а.хоосон, олзгүй буцах~Шунахай Лантууг ч танилгүй яах вэ. Та бүгд Пагамыг дэмий хөөцөлдөж ирсэн байх аа. Даруй хоосон гуяа ганзагалаад буцвал ээлтэй вий (Л.Түдэв, Уулын үер). б.өгөх, бэлэглэх юмгүй гар хоосон ирэх

гуя нь загатнах - буруу явах, зогдогдохоор явах~Тайж уурлан догширч “гуя чинь загатнаагүй юм бол хэлснээрээ явуул” гэж хашхирахад Өлзий өмнө нь сөхрөн унаж гуйв (Ч.Лодойдамба, Тунгалаг тамир).

гуяа тэврэх - эхнэргүй гон биеэрээ байх~Найз нь яахав дээ. Гон бие гозон толгой хэвээр гуяа тэврээд хэвтэж л байна.

↑ гурил хулгайлсан хүний гуя цагаан

↑ нохойн гуя

↑ нохойн гуяар даллах

↑ хааг нь бүдрэхэд гуяыг нь ташуурдах

↑ хайчны гуянд явах

↑ хоосон гуяа ганзагалах

↑ шалдан гуя

Хэвшмэл хэлц

Ам бардам

Гуя шалдан

Бараа барзгар

Гуя шодгор

Бие нь бадигар

Гуя нь шодгор

Гуя нь хаагаа хөөж гүйцдэггүй

Гур согоогоо ад үздэггүй

Хаанаас халтираад

Гуя уруу нь орох