Монголоор засварлах

Үгийн гарал засварлах

Үгийн дуудлага засварлах

[jцsә]

Үндэсний бичиг засварлах

ᠶ᠊ᠢ᠊‍ᠰ‍ᠣ
(йисү)

Галиглах зарчим

Үгийн утга засварлах

тоо.
  1. Гурван гурвын нийлбэр
  2. зурхай. Сарны зурхайн ёсны хорин дөрвөн улирлын нэг
  3. Сарын есдүгээр өдөр
  4. шилж. Олон

Ойролцоо үг засварлах

Нийлмэл үг засварлах

аравны ес - арав хуваасны нэгээс бусад хувь нь
арван ес - арав дээр есийг нэмсэн тооны нийлбэр
ес авах хуучир. - торгож есөн мал албадан авах
ес барих - их тахил өргөх ёсонд зэхэж, ес хоногийн турш хийх бөө мөргөлийн зан үйл
ес өргөх - есөн цагааны бэлэг өргөх
ес хүргэх хуучир. - ихэм дээдэст есөн цагааны бэлэг өргөх; бурхан, хадаг, элэгчийн хөх нээлгээд, цагаан морь найм, булган молцогтой цагаан тэмээ нэг, элдэв идээ жимсний хамт өргөх
ес торгох хуучир. - гэмт хэрэг үйлдэгсдийг гэсгээж есөн малаар торгож авах шийтгэл
есөн булаг шашин. - хойд насны орон
есөн гараг од.орон. - Буд, Цолмон, Дэлхий, Ангараг, Бархасвадь, Санчир, Тэнгэрийн ван, Далайн ван, Дэлхийн ван гараг
есөн гархи тогл. - төмөр цагаригт хэлхсэн есөн гархийг тайлах, зүүх зэргээр наадах монгол ардын тоглоом
есөн идээ - хүргэн хөвгүүн, есөн зүйлийн тахилын идээг бэлэг болгон эсгий дээр тавиад хүүхний гэрт очих ёслол
есөн зэрэг хуучир. - үе залгамжлах түшмэлийн есөн зэрэг; гүн, хэү, бэ, жинхэнэ түшмэл, жигүүрийн түшмэл, дэсэлсэн түшмэл, хэрэглэгдэх түшмэл, хориотой буюу харгалзах түшмэл, хайрын түшмэл
есөн луут хуучир. - XVIIXX зууны эхэн үеийн хаад ноёдын өмсөх есөн луу бүхий дээл
есөн мөргөл хуучир. - гурвантаа сөгдөж, сөгдөх тутамдаа гурван удаа мэхэсхийн мөргөх үйлдэл
есөн мэнгэ зурхай. - зурхайн ёсны нэг цагаан, хоёр хар, гурван хөх, дөрвөн ногоон, таван шар, зургаан цагаан, долоон улаан, найман цагаан, есөн улаан мэнгэ
есөн нүх - есөн настай хүүхдэд энхрийлэн зүүлгэх есөн нүх бүхий төмөрлөг эд зүйл
есөн өрлөг хуучир. - есөн удаагийн өршөөлтөн гэсэн утгатай үг, есөн удаа осол гаргавч яллахгүй өршөөдөг байсан
есөн орон хуучир. - амармагийн орон, анхдугаараас дөрөвдүгээр даян хүртэлх дөрвөн орон, огторгуйн хязгаарлашгүй орон, мэдэхгүй, юу ч үгүй, сансрын үзүүр дөрөв эдгээрийг хэлнэ
есөн сүв яриа. - дов тойрсон долоон сүв, доошоо харсан хоёр сүв
есөн сүүлт үнэг амьт. - гөрөөсний нэр
есөн төрөлхтөн - хамаг төрөлхтөн
есөн үе - хуланц, элэнц, өвөг, эцэг, өөрийн бие, хүү, ач, жич, гуч
есөн хөлт их цагаан сүлд - монгол төрийн их бэлгэдэл
есөн цагааны бэлэг хуучир. - Монголоос Манжийн хаанд жилд нэг удаа барьж байсан алба; булганы бүтэн арьс хүзүүнд нь зүүсэн мөнгөн буйлтай, цагаан атан тэмээ нэг, таван өнгийн хадагаар чимсэн шар ногттой, цагаан зүсмийн найман агт морь, идээ сэлтийн хамт өргөж байв
есөн эрдэм - монголчуудын баримталж ирсэн уламжлалт ёс суртахууны үндэс
гурван сарын есөн - гурван сарын есдэх өдөр
есөн өнгө - элдэв зүйлийн өнгө
есөн хүсэл - бүхий л сайн сайхан хүсэл
есөн хэлтэн - олон хэлийн улс
есөн шид - зүйл зүйлийн шид, янз бүрийн шид

Зөв бичихзүй засварлах

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй засварлах

ес тоо. *~өн жорын юм ес дэх.

Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй засварлах

ᠶ᠊ᠢ᠊‍ᠰ‍ᠣ᠊ᠭᠡᠣ᠊᠊‍᠊ᠨ
ᠶ᠊ᠢ᠊‍ᠰ‍ᠣ᠊᠊‍᠊ᠨ
ᠶ᠊ᠢ᠊‍ᠰ‍ᠣ᠊ᠣ᠊᠊‍᠊ᠨ
ᠶ᠊ᠢ᠊‍ᠰ‍ᠣ᠊ᠳ᠋‍ᠠ‍ᢉᠴ᠊ᠢ
ᠶ᠊ᠢ᠊‍ᠰ‍ᠣ᠊ᠳ᠋‍ᠠ‍ᢉᠢ᠋
ᠶ᠊ᠢ᠊‍ᠰ‍ᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ᠊ᠭᠡ᠊ᠷ
ᠶ᠊ᠢ᠊‍ᠰ‍ᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ
ᠶ᠊ᠢ᠊‍ᠰ‍ᠣ᠊ᠳ᠋‍ᠠ‍᠊ᠢ
ᠶ᠊ᠢ᠊‍ᠰ‍ᠣ᠊ᠬᠥ᠊ᠯ᠊‍᠊ᠨ
ᠶ᠊ᠢ᠊‍ᠰ‍ᠣ᠊‍ᠠ‍ᠳ᠋᠊‍᠊ᠨ
ᠶ᠊ᠢ᠊‍ᠰ‍ᠣ᠊ᠭᠡ᠊ᠨ

/~өөд /~н /~д /~дөгч /~дэх /~дүгээр /~т /~тэй /~үүл /~төө /~хөн

Орчуулга засварлах

Товчилсон үг засварлах

Хэлц үг засварлах

Өвөрмөц хэлц засварлах

их санасан газар есөн шөнө хоосон хонох - хэтэрхий их найдсан үйл хэрэг бүтэхгүй болох
есөн жорын юм - янз бүрийн юм, элдэв бусын юм
ес авах - торгож есөн мал албадан авах~За нөгөө ноёд, түшмэлүүд завшаан ашиглаад л ес авна гэнэ байлгүй.
есөн буснаа гаргах - яах ийхээ олохгүй балмагдан сандрах~Сарангоо эдгээрийг ер нь төсөөлж олсонгүй болохоор нэг хэсэг есөн буснаа гаргаж чухам яаж аргацаахаа мэдэхгүй болов (Залаахүү, Хадны цуурай).
есөн бусангүй - эрээ цээргүй, эмх журамгүй~Энэ үзүүрээс нь есөн бусангүй болсон олсыг тавьж ороолгоход... (Н.Сайнцогт, Монгол улсын урлагийн бригадтай хамт явсан өдрүүдэд).
есөн сүв нь битүүрэх/бөглөрөх - эргүүтлээ мунхарлаа гэж адлан хараах~Есөн сүв нь битүүрсэн юм шиг юу ч ойлгохгүй, ухаанд нь ухна ишиг үхчихсэн аятай л байх юм.
есөн сүвээрээ сийгэх - ам султай~“...олон юм битгий яриарай. Агт алдвал барьж болдог, ам алдвал барьж болдоггүй юм, чи жаахан аманцар шүү, бүсгүй хүн есөн сүвээрээ сийгээд байх амьтны доог болохын шинж... тэгэхдээ хүн чулуу шиг гөлийгөөд дув дуугүй сууж болдоггүй, чи тэр Гүнсэнд ганц л үг хэлэх хэрэгтэй, мэдэв үү? (Б.Нямаа, Саальчин).
есөн тэнгэрт гарах - үхэх~Их багш минь есөн тэнгэрт гарахаасаа өмнө судраа аваад дэрлэж билээ.
есөн төрлийг нь эргүүлэх - удам судрыг нь дуудаж хараах буюу муу муухайгаар хараах~Малын эзэн бас хойноос гэрт нь нэхэн ирж, Дэлгэрийн есөн төрлийг нь эргэтэл хараав (А.Одсэр, Нуургай нутгийн дуулал).
есөн үхрийн нэг үс - ялимгүй зүйл~Өө чааваас өчүүхэн юман дээр голоо цохиод үхэх нь ээ. Энэ хотойхгүй баянд есөн үхрийн нэг үс л гэсэн үг шүү дээ.
есөн шид нь бүрдэх - хамаг муу бүхэн нь бүрдэх~Аянга ааг омог бүрдэж, чадал хүчин хурсан ид сайхан азарган чонын нохой болж байна. Ёстой есөн шид нь бүрдэж байна (Б.Бааст, Гэрийн хээрийн хоёр хар амт).
↑ их санасан газар есөн шөнө хоосон хонох

Хэвшмэл хэлц засварлах

Ес барвал цас цаазгүй
Ес орвол даардаг
Үлд гарвал загатнадаг
Ес төрсөн эм
Арав төрөхөөс айхгүй

Аман зохиолд орсон нь засварлах