оготно

Монголоор

Үгийн дуудлага

[oǧotonŏ]

Үндэсний бичиг

ᠡᠣ᠊ᡍᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ᠊᠊ᠨ᠎ᠠ

(огутун-а)

Галиглах зарчим

Үгийн утга

амьт.

1. Шовх хоншоортой, сахалтай, урт сүүлтэй, бяцхан мэрэгч амьтан

Нийлмэл үг

оготнын ноохой - бяцхан мэрэгч амьтдын оромж, гэр

оготнод хор хаях - бяцхан мэрэгч амьтдыг устгахаар хорт бодос хаяж өгөх

оготно хулганын нүх - мэрэгч амьтдын ухсан нүх

оготнын сүүл урга. - сүрэл нь шулуун, үеэрээ өвдөг мэт муруй, навч нь нягт охор үстэй, цэцэг нь түрүү хэлбэртэй олон наст өвс

Зөв бичихзүй

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

о|гот|но амьт.. оготныг, оготнод, оготноос, о.тоо оготнууд

Хоршоо үг

• оготно хулгана - жижиг мэрэгч амьтдын ерөнхий нэр

Хэлц үг

Өвөрмөц хэлц

оготнын хамраас цус гаргаагүй - а.ерөөс ан хийдэггүй; б.анд яваад ямар ч ангүй ирэх

оготнын нүхээр багтах - сэргэлэн, овсгоотой байх

оготно одостой мөчөөрхөх - хүч тэнцвэргүй байдал~Чи минь яаж тэрэнтэй эн тэнцэх вэ дээ. Оготно одостой мөчөөрхөж байна гэж хүмүүс муу хэлнэ биз.

оготны нүхэнд унтах - сэргэлэн, овжин~Тэр үдэш Павловынхны шинэ байранд очиход охин нь Зая гэгээний өрөөнд очоод эзгүй, харин эхнэр нь ганцаар байв. Итгэлтийг хармагц уйлан хайлан, нөхрөөс нь ямар ч сураггүй байгааг ярилаа. “Цаадах чинь дажгүй, оготнын нүхэнд орж унтаж чадах дамшиг” гэж хэлсэн үгээ Итгэлт эхнэрт нь арай гэж ойлгуулав (Ч.Лодойдамба, Тунгалаг тамир).

оготны нүхээр багтах - сэргэлэн, овсгоотой байх~Намнан хүргэнээ хэзээ ч мухардахгүй, оготны нүхээр ч багтаж мэдэх эр гэж бахархан бодлоо (Б.Нямаа, Араараа модтой Биндэръяа).

оготны нүхээр ороод гарах - өөртөө хир халдаахгүй~Ухаалаг менежер бол өөрөө хэрхэн гарах арга замыг эрэлхийлээд олчихно. Энэ эр оготны нүхээр ороод гараад ирсэн ч чадахаар хүн байна.

оготны хамраас цус гаргах - ан хийх~Чи бид хоёр оготны хамраас цус гаргах зүрхгүй улс чинь, Доржийг байгаа дээр учрыг нь олуулчих хэрэгтэй (Зян Рун, Чонон сүлд).

Хэвшмэл хэлц

Оготно мэт хэдэр

Хэрээ мэт хэрүүлч

Оготно мэт хэдэр

Бөднө мэт хэрүүлч

Оготно олдвол уулыг хөндийлнө

Аман зохиолд орсон нь

Зүйр үг

Оготнын сүүлээр хулгай барих

Тайлбар: өчүүхэн бага юмаар шалтаглаж их зүйлийг бүтээх

Оготно арслантай тулалдаж

Мэлхий луутай тэмцэлдэх

Тайлбар: хүч тэнцвэргүй байдал

Оготно мэт хэдэр

Хэрээ мэт хэрүүлч

Тайлбар: хэцүү, төвөгтэй зан араншинтай хүн

Төрийн төлөө оготно боож үхэх

Тайлбар: өөрт хамааралгүй зүйлд ихэд бухимдах

Цэцэн үг

Оготнын уршиг олондоо

Тайлбар: нэг хүний хийсэн муу ажиллагаа нийтэд муу нөлөө болдог