хавар

Монголоор

Үгийн гарал

===Үгийн дуудлагага [Hawar]

Үндэсний бичиг

ᠬᠠᠪᠤ᠊ᠷ

(хабур)

Галиглах зарчим

Үгийн утга

нэр.

1. Сарны зурхайн ёсны нэг хоёр, гуравдугаар сар, нарны зурхайн хоёрдугаар сарын дундаас тавдугаар сарын дунд хүртэлх үе, өвлийн дараа ирэх улирал

Нийлмэл үг

хавар цаг - өвөл, зун хоёрын хооронд болох улирал

хавар эрт - хаврын эхэн үе, хаврын улирлын эхээр

хавар орой - хаврын шувтарга үе, хаврын улирлын сүүл үеэр

хаврын адаг сар - хаврын сүүл сар

хаврын буудай - хавар эрт тарьсан буудай

хаврын ноос - хавар хяргасан хонь, ямааны уртын ноос

хаврын тариалалт - хаврын тариа тарих ажиллагаа

хаврын хагалгаа - үр тарихын өмнөх хөрс сийрэгжүүлэх хагалгаа

хаврын улирал - өвлийн дараах урин болох гурван сар

хаврын уур орох - сарны зурхайн ёсны хорин дөрвөн улирлын нэг, нарны зурхайн хоёрдугаар сарын эхний арав хоногт тохиолдоно

хаврын урь унах - хавар болж дулаарах

хаврын үер - хавар болж цас мөс хайлж, гол мөрний ус ихсэх

хаврын хавсарга - хаврын хүйтэн салхи шуурга

хаврын хагас дунд - сарны зурхайн ёсны хорин дөрвөн улирлын нэг, хаврын өдөр шөнө тэнцэх хугацаа, нарны зурхайн ёсны гуравдугаар сарын хорины орчим тохиолдоно

хаврыг бодогч түшмэд түүх. - хааны одон орны зурхай хариуцсан түшмэд

хаврын цэцэг урга. - модны навч, иш жүрүртэй адил, өнгө цагаан, зургаан хэлтэстэй, тоорцог шар, үнэр маш сайхан

Зөв бичихзүй

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

ха|вар нэр. *хаврын тэнгэр шиг (олон ааштай), хаврын, хаварт, хавраас, о.тоо байхгүй!

Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй

ᠬᠠᠪᠤ᠊ᠷ ᠤ‍᠊ᠨ
ᠬᠠᠪᠤ᠊ᠷ ᠲ᠋ᠣ
ᠬᠠᠪᠤ᠊ᠷ ᠊ᠢ
ᠬᠠᠪᠤ᠊ᠷ ᠡᠴ᠊‍᠊ᠨ
ᠬᠠᠪᠤ᠊ᠷ ᠢᠶᠡᠷ
ᠬᠠᠪᠤ᠊ᠷ ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠢ
ᠬᠠᠪᠤ᠊ᠷ ᠢᠶᠡ‍ᠨ᠋‍

/~ын /~т /~ыг /~аас /~аар /~тай /~аа

Хоршоо үг

• хавар намар - өвлийн дараах буюу аргын тооллын 3, 4, 5-р сар, зуны дараах улирал буюу аргын тооллын 9, 10, 11-р сар

Хэлц үг

Өвөрмөц хэлц

хаврын тэнгэр шиг - учир нь олдохгүй олон ааштай

хаврын урт шар хүн - хаврын тарчиг урт өдөр

хаврын тэнгэр шиг - учир нь олдохгүй олон ааштай~Хамаг л бодсон санаснаа бүгдийг тоочин хэлдэг байсан Дугаржавын хөөрхөн ааш хаврын тэнгэр шиг хуйсганан итгэлгүй догшин харцаар солигдож нүүрээ буруулах болсон нь Шийлэгмаад гаслантай бодогдоно (Ж.Пүрэв, Бээлий). ~Хүний хорвоо сайхандаа сайхан ч хаврын тэнгэр шиг эргэж хөрвөхөөрөө яасан айхавтар хувирдаг юм бэ (Т.Бум-Эрдэнэ, Хувь заяаны хэлхээ).

хаврын урт шар хүн - хаврын тарчиг урт өдөр~Хаврын урт шар хүн гэж хэцүү дээ. Юм хомс тарчиг, их л зүдрүү өнгөрөөдөг сөн.

Хэвшмэл хэлц

Намар дунд жороо эцэнхий

Хавар дунд гоёч даарамхай

Намар дэлбэртэл иднэ

Хавар хагширтал өлсөнө

Намар муурхвал бороотой

Хавар муурхвал салхитай

Намар наалдашгүй

Хавар халдашгүй

Намар нарсны төлөө зовно

Хавар харганы төлөө зовно

Намар натуу

Хавар хатуу

Намар өвс овоолохгүй бол

Хавар үхдэл овоолно

Намар сайхан ч дуулаад дуулаад цаашаа

Хавар муухай ч уйлаад уйлаад наашаа

Намар тосоо гүзээлж

Хавар тугалаа гүзээлэх

Намар уут дүүрэн бол

Хавар гэдэс дүүрэн

Намар хураар эхэлдэг

Хавар униараар эхэлдэг

Намар цатгаацтай

Хавар хатгаацтай

Намар шиг гэртээ

Хавар шиг амьдрах

Өвөл өнтэй нутагт өвөлж

Зун үндэстэй газрыг харгалз

Хавар товгор газрыг түш

Намар тэгш бэлчээрт нутагла

Хавар гачиг

Намар өег

Хавар намар хавчиж зунгүй болно

Өнгө мөнгө дийлж хуульгүй болно

Хавар нэг өдөр эрт таривал

Намар арван өдөр эрт хураана

Хавар орсон цас сайн

Намар орсон бороо муу

Хавар өнгөрвөл зун ирнэ

Харанхуй өнгөрвөл гэгээ ирнэ

Хавар таривал намар хураадаг

Хадгалж тавибал хожим зардаг

Хавар тарихгүй бол

Намар хураахгүй

Хавар урсгасан хөлстэй бол

Намар таргалсан малтай

Хавар халдашгүй

Намар наалдашгүй

Хавар хамахаар

Намар түү

Хавар цаг сайхан ч өлөн

Намар цаг бороотой ч цатгалан

Хавар цагийн аян хол

Хангай газрын бараа хол

Хавар цагийн аян хол

Хомхой сэтгэлийн өег хол

Хавар цагийн тал цоохор

Хатан хүний сэтгэл цоохор

Хавар ч болсон намар юм шиг

Хавантай ч болсон тарган юм шиг

Хавар явбал зун ирнэ

Харанхуй арилбал гэгээ ирнэ

Хайлган цагийн малыг эдэлбэл

Хавар цагийн цас хайлахтай адил

Хатсан мод

Хавар навчилна

Аман зохиолд орсон нь

Зүйр үг

Хавар таривал намар хураадаг

Хадгалж явбал хожим зардаг

Тайлбар: юмыг үеэ өнгөрөөсөн, хэрэггүй гэж хаях хэрэггүй хожим хэрэг болж болно

Хавар цагийн шуурга хэцүү

Хойд эхийн нударга хэцүү

Тайлбар: хавар урин дулаан болдогч хүйтэрвэл өвлөөс ч хэцүү

Хаврын салхи хавирга нэвт

Өвлийн салхи өвөр нэвт

Тайлбар: хаврын салхи өвлийн салхинаас илүү гэмтэй

Хавар хатуу

Намар баян

Тайлбар: хавар идээ ундаа тарчиг, цаг агаар хувирамтгай, мал сүрэг туранхай, цагаан идээ ховорддог, намар нь жимс ногоо урган боловсорч, мал сүрэг тарган, цагаан идээ элбэг дэлбэг байдаг