халах

Монголоор

Үгийн гарал

Үгийн дуудлага

[xal]

Үндэсний бичиг

ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍‍ᠠ‍‍ᠠ‍ᠣ

(хала)

Галиглах зарчим

Үгийн утга

I үйл.

Халуун болох
Хэтэрхий халуунд нэрвэгдэх
Согтох;
шилж. Хүн, амьтны хийж буй хөдөлгөөн тогтворжсоноор бие дасаж таатай болон урамших, зоригжих
шилж. Ичих, зовох

үйл.

Солих, сэлэх, ээлжлэх
Тушаал, алба ажлаас огцруулах

III үйл.

Ойртох, халдаж очих
Өдөөх
Халшрах, бэрхшээх

IV үйл.

Нөхөөс тавих.

Ойролцоо үг

Нийлмэл үг

наранд халах - а.юм нарны элчээр халуун болох; б.халууцах

галд халах - галд халууцах

бие нь халж явдал нь нэмэгдэх - морь малын явдал жигдрэн бие нь халж урамшин тэмүүлэх

барьц халах - барьц сэлгэх

жанч халах цээр. - лам нар, хүндтэй хүн өөд болох

ажлаас халах - ажлаас бүрмөсөн чөлөөлөх

халж очих - ойртон очих

халж халдах - ойртож дотносох

халж хэлж чадахгүй байх - зүрхэлж хэлж чадахгүй байх

халж очихгүй - халдаж очихгүй байх, ойртож очихгүй

халж өдөөх - өдөөх, хатгах, оролдох

халж шоглох - өдөж шоглох, өдөж тохуурхах

хөл халах - морь малын хөл чөдөр тушаандаа холгогдох

дотор халах - өрөн дээр төөнөх

эдэлгээнд халах - эдэлгээнд малын бие булрах

Зөв бичихзүй

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

ха|л/ах үйл. б.үг олшрох), халжээ, халъя, халж, халчих

Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй

ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍ᡍᠣ᠊ᠯ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍‍ᠠ‍‍ᠠ‍ᠳ᠋᠊‍᠊ᠨ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍᠊ᠭ᠎᠎ᠠ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍ᠴ᠊ᠢ᠊᠊ᠬ᠎ᠠ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍᠊ᠵ‍ᠠ‍᠊ᠭ᠎᠎ᠠ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍᠊ᠵᠣ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍ᡍ‍ᠠ‍ᠣ᠊᠊‍᠊ᠨ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍᠊‍᠊ᠨ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍‍ᠠ‍‍ᠠ‍‍ᠰ‍‍ᠠ‍ᡍ‍ᠠ‍᠊ᠷ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍ᠪᠡᠴᠣ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍ᠪᠡᠯ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍ᠪᠡ‍ᠰ‍ᠣ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍᠊ᠮ‍ᠠ‍‍ᠠ‍‍ᠠ‍ᠴ᠊‍᠊ᠨ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍ᠳ᠋‍ᠠ‍ᠯ᠎ᠠ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍‍ᠠ‍‍ᠠ‍ᠣ᠊᠊ᠯ‍ᠠ‍᠊ᠷ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍‍ᠠ‍ᢉᡍᠣ᠊ᠳ᠋᠊‍᠊ᠨ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍‍ᠠ‍‍ᠠ‍‍ᠰ‍‍ᠠ‍᠊‍᠊ᠨ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍ᠳ᠋‍ᠠ‍᠊ᠬ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍‍ᠠ‍‍ᠠ‍ᠣ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍᠊ᠮ‍ᠠ‍᠊ᠷ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍‍ᠠ‍‍ᠠ‍ᠣ᠊᠊ᠢ᠊᠊ᠢ᠊ᠴ᠊‍᠊ᠨ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍ᠯ ᠡᠣ᠊᠊ᠢ᠊ᠭᠡ᠊ᠢ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍᠊ᠢ᠎ᠠ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍ᡍ‍ᠠ‍᠊ᠷ‍ᠠ‍᠊ᠢ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍ᡍ‍ᠠ‍‍ᠰ‍‍ᠠ‍᠊ᠢ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍ᡍ‍ᠠ‍ᠴ᠊ᠢ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍ᡍᠣ᠊᠊ᠵ‍ᠠ‍᠊ᠢ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍‍ᠰ‍ᠣ᠊ᡍ‍ᠠ‍᠊ᠢ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍ᠳ᠋ᠣ᠊ᡍ‍ᠠ‍᠊ᠢ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍ᠪᠡᠡ᠋
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍᠊ᠵ‍ᠠ‍᠊ᠢ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍ᠯ᠎ᠠ
ᠬᠠᠯ‍ᠠ‍᠊ᠨ᠎ᠠ

/~уул /~гд /~аа /~чих /~цгаа /~ж /~аад /~н /~саар /~вч /~бал /~баас /~магц /~тал /~хлаар /~нгуут /~сан /~даг /~х /~маар /~хуйц /~лгүй /~я /~аарай /~аасай /~аач /~уузай /~сугай /~тугай /~в /~жээ /~лаа /~на

Орчуулга

Хоршоо үг

халах солих - халаа сэлгээ хийх
халах дөлөх - ажил хэрэг хэцүү бэрхээс халшрах ухрах

Товчилсон үг

БХЗЭ Бошгыг Халах Залуучуудын Эвлэл

Хэлц үг

Өвөрмөц хэлц

сүүнд халсан хүн тараг үлээх - ихэд хаширах, хашир суух

ам халах - а.архинд яльгүй согтож ирэх, халамцах; б.хүний сэтгэл хөөрч үг хэл нь олшрох, яриандаа улайрах

нүүр халах - а.нүүр улайх; б.ичиж зовох

халагдахын мөн болох - халагдахыг ихэд хүсэх~Удалгүй Ёндон эндээс халагдахын мөн болов (Ш.Гаадамба, Элбэг).

↑ ам халах

↑ жанч халах

↑ нүүр халах

↑ сүүнд халсан хүн тараг үлээх

халсах гээд ханаа түлэх - бага ашгийн төлөө их ашгийг хохируулах~Улаанцэцэг сэргэлэн хурц нүдээ тормолзуулж “Ээж ээ! Энэ чинь халсах гээд ханаа түлж байх хэрэг шүү“ гэж эрс шийдэмгий хэлнэ (А.Одсэр, Хавар цагийн намуун өдөр).

Хэвшмэл хэлц

Халах нүүргүй

Харах нүдгүй

Аман зохиолд орсон нь

Цэцэн үг

Халж ядахдаа хаяанд нь чацга алдах

Тайлбар: байж ядах