хэрэг

Монголоор

Үгийн дуудлага

[xereg]

Үндэсний бичиг

ᠭᠡ᠊ᠷ‍ᠠ‍᠊ᠢ᠊ᠡ᠋

(хэрэг)

Галиглах зарчим

Үгийн утга

нэр.

1. Алба, амины ажил, үйл явдал
2. Албан баримт
3. Тус нэмэр, хэрэгцээ
4. хууль. Хууль зөрчсөн гэмт үйл явдал

Нийлмэл үг

хэрэг биш болох/хэрэг бишдэх - хэрэг явдал санаснаар бүтэхгүй болж, биед нь буруу ирэх

хэрэг бүтэх - ажил төрөл амжилттай болох

ажил хэргийн чанартай - жинхэнэ ажил болгох, хэрэгжүүлэх тухай

албаны хэрэг - хувийн бус, албан байгууллагын үйл ажиллагаа

дэмий хэрэг - хэрэггүй зүйл

төрийн хэрэг - улсын алба

хамаг хэрэг - бүх зүйл

хувийн хэрэг - амины ажил явдал

санасан хэрэг сэтгэлчлэн бүтэх - бодож төлөвлөсөн зүйл хэрэгжин биелэх

албан хэргийг цэгц журамтай хөтлөх - албаны баримт бичгийг эмх цэгцтэй хөтлөх

бичиг хэрэг - албан бичиг баримт

бичиг хэргийн эрхлэгч - албан баримт сэлтийг хариуцагч албан тушаал

нууц хэрэг - албаны нууц баримт сэлт

хэрэг болох - тус болох

хэрэг болохгүй - хэрэгцээгүй, ашиггүй

хэрэг дээрээ - үнэндээ

хэрэгт дуртай - өөрт хамаагүй, элдэв юмыг сонирхох дуртай

эрдэм сурвал аминд хэрэг болох - эрдэм сурвал өөрт тус болох

амины хэрэг - а.бусдын амьтай холбогдсон хэрэг; б.албаны биш хэрэг, өөрийн хэрэг

гэмт хэрэг - хууль зөрчсөн гэмт явдал

улс төрийн хэрэг - улс төрд тэрсэлсэн гэмт явдал

хавтаст хэрэг - хавтсанд буй хэргийн материал

хэргийн материал - тухайн хэргийн талаар цуглуулсан бичиг баримт

хэргийн эзэн - хэргийг үйлдсэн эзэн

хэргээ илчлэх - үйлдсэн хэргээ сайн дураараа илчлэн хэлэх

хэргээс зайлах - хийсэн хэргээсээ зугтах

хэргээс мултрах - гэмт хэрэг зэрэгт холбогдох аюулаас арай чарай зайлах, ял зэмгүй салах

хэрэг алдах - а.эндэгдэж буруу хэрэг хийх; б.тэмцэн заалдаж бусдад дийлдэх, ялагдах

хэрэг байцаах - гэмт явдлыг нягтлан шалгах

хэрэг баригдах - хууль зөрчсөн гэмт явдал илрэх

хэрэг биш болох - буруу хийсэн зүйл илэрч магадгүй болох

хэрэг бишдэх - хэрэг явдал санасан ёсоор бүтэхээ больж өөрт буруу ирэх

хэрэг буруудах - гэмт явдал илрэх

хэрэг бүртгэх - үйлдсэн гэмт явдлын хэрэглэгдэхүүн зэргийг цуглуулах

хэрэг гарах/хэрэг мандах - а.үл бүтэх хэрэг явдал үүсэх, хэрүүл шуугиан, хямралдаан гарах, аюул болох; б.хэрэг болох

хэрэг гаргах - үл бүтэх явдал үүсэх, уршиг тарих

хэрэг зөвтгөх - буруу гэж тасалсан хэрэг явдлыг зөв болгон залруулах

хэрэг мөрдөх - үйлдсэн гэмт явдлыг дэс дараалан шүүж мөрдөх, мөшгөх

хэрэг мөшгөх - хэрэг мөрдөх

хэрэг мэдүүлэх - үйлдсэн гэмт явдлаа тоочин хэлэх

хэрэг нөмөргөх - бусдыг хилсдүүлэх, хилс хэрэгт оруулах

хэрэг нэхэмжлэх - өнгөрсөн хэрэг явдлыг нэхэмжлэн үүсгэх сөхөх

хэрэг осолдох - осолдож, хэрэг төвөг гаргах

хэрэг сэдэх - ямар нэгэн муу хэргийг үйлдэхээр элдвээр оролдох

хэрэг таслах - зарга, заалдаа зэрэг явдлыг шүүн таслах

хэрэг тарих - а.гэмт хэрэг үйлдэх; б.яршиг төвөг удах

хэрэг тулгах - сэжиг сэжим ба гэрчлэх баримтанд үндэслэн гэмт хэрэг үйлдэгчийг хэзээ ямар хэрэг үйлдсэнийг тоочин үнэнээр нь хүлээлгэх

хэрэг удах - хэрэг гаргах, уршиг тарих

хэрэг халдаах - хүний гэмт явдал бусдад нялзах

хэрэг хийгч - үл бүтэх явдлыг үйлдэх ба түйвээн самууруулах этгээд

хэрэг хийх - а.үл бүтэх явдлыг үйлдэх; б.түйвээн самууруулах

хэрэг хүлээлгэх - үйлдсэн гэмт явдлыг тулган хүлээлгэх

хэрэг хүлээх - өөрийн үйлдсэн гэмт явдлыг хийснээ зөвшөөрөн хүлээх

хэрэг цагаатах - алив гэмт явдалд ял холбогдолгүй болох

хэрэг шүүгдэх - өнгөрсөнд үйлдсэн муу хэрэг нь дахин нэхэмжлэгдэх

хэрэг шүүх - үйлдсэн гэмт явдлыг нь асуун өчиглүүлэх

хэрэгт орох - гэмт явдалд холбогдох

хэрэгт татагдах - хуульд харштай явдалд холбогдож баригдах

хэрэгт холбогдох - хуульд харштай явдалд нэр холбогдох

буруу хэрэг - гэмт үйлдэл

хилс хэрэг - үйлдээгүй, хийгээгүй атал хүчээр тулгагдсан ял шийтгэл

Зөв бичихзүй

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

хэ|рэг нэр. ажил хэргийн чанартай, хэргийн эзэн, хэргийн, хэрэгт, хэргээс, о.тоо хэргүүд

Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй

ᠭᠡ᠊ᠷ‍ᠠ‍᠊ᠢ᠊ᠡ᠋ ᠤ‍᠊ᠨ
ᠭᠡ᠊ᠷ‍ᠠ‍᠊ᠢ᠊ᠡ᠋ ᠲ᠋ᠣ
ᠭᠡ᠊ᠷ‍ᠠ‍᠊ᠢ᠊ᠡ᠋ ᠊ᠢ
ᠭᠡ᠊ᠷ‍ᠠ‍᠊ᠢ᠊ᠡ᠋ ᠡᠴ᠊‍᠊ᠨ
ᠭᠡ᠊ᠷ‍ᠠ‍᠊ᠢ᠊ᠡ᠋ ᠢᠶᠡᠷ
ᠭᠡ᠊ᠷ‍ᠠ‍᠊ᠢ᠊ᠡ᠋ ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠢ
ᠭᠡ᠊ᠷ‍ᠠ‍᠊ᠢ᠊ᠡ᠋ ᠡᠣ᠊᠊ᠷᠣ᠊ᡍᠣ
ᠭᠡ᠊ᠷ‍ᠠ‍᠊ᠢ᠊ᠡ᠋ ᠢᠶᠡ‍᠊ᠨ
ᠭᠡ᠊ᠷ‍ᠠ‍᠊ᠢ᠊ᠡ᠋ ᠣ᠊ᠣ᠊᠊ᠨ

/~ийн /~т /~ийг /~ээс /~ээр /~тэй /~рүү /~ээ /~үүд

Хоршоо үг

• хэрэг явдал - хүмүүсийн өдөр тутмын амьдрал, үйл ажил
• ажил хэрэг - албан хэрэг
• үйл хэрэг - ажил хэрэг, ажил төрөл, хэрэг зорилго
• хэрэг зарга - хуулийн байгууллагаар шийдүүлэх шаардлагатай хоёр буюу түүнээс дээш этгээдийн хямралдаанаас үүссэн хэрэг явдал
• хэрэг төвөг - үл бүтэх явдал, гэмт явдал
• хэрэг явдал - хүний хэрэг зориг, үйл ажил

Товчилсон үг

АМГТХЭГ Ашигт Малтмал, Газрын Тосны Хэрэг Эрхлэх Газар

АМХЭГ Ашигт Малтмалын Хэрэг Эрхлэх Газар

АСХЭГ Амралт Сувиллын Хэрэг Эрхлэх Газар

АСХЭЕГ Амралт Сувиллын Хэрэг Эрхлэх Ерөнхий Газар

АЦХЭЯ Ардын Цэргийн Хэрэг Эрхлэх Яам

ГТХЭГ Газрын Тосны Хэрэг Эрхлэх Газар

ГХГЗЗГ Газрын Хэрэг, Геодези, Зураг Зүйн Газар

ГХОУХД Гадаад Хэрэг, Олон Улсын Худалдааны Депармент

ГХХБХ Гаалийн Хяналт, Хэрэг Бүртгэлийн Хэлтэс

ГХХНЯ Гадаад Хэрэг, Хамтын Нөхөрлөлийн Яам

ГХЭБК Гадаад Хэрэг Эрхлэх Байнгын Комисс

ГХЭГ Гаалийн Хэрэг Эрхлэх Газар

ГХЭГ Гадаад Хэрэг Эрхлэх Газар

ДХЭГ Дотоодын Хэрэг Эрхлэх Газар

ДЦХЭГ Дотоодын Цэргийн Хэрэг Эрхлэх Газар

ЗГХЭГ Засгийн Газрын Хэрэг Эрхлэх Газар

ЗХЭГ Замын Хэрэг Эрхлэх Газар

ИХЭГ Иргэний Хэрэг Эрхлэх Газар

КҮХЭГ Кино Үзвэрийн Хэрэг Эрхлэх Газар

МАХНТХХЭГ Монгол Ардын Хувьсгалт Намын Төв Хорооны Хэрэг Эрхлэх Газар

МБХЭГ Монгол Банкны Хэрэг Эрхлэх Газар

МГТХЭГ Монголын Газрын Тосны Хэрэг Эрхлэх Газар

МРТХЭГ Мэдээлэл, Радио, Телевизийн Хэрэг Эрхлэх Газар

МРХЭХ Мэдээлэл, Радиогийн Хэрэг Эрхлэх Хороо

МТЗХЭГ Монголын Төмөр Замын Хэрэг Эрхлэх Газар

НАХХЭЯ Нийгмийг Аюулаас Хамгаалах Хэрэг Эрхлэх Яам

НХХХЭГ Насанд Хүрээгүй Хүүхдийн Хэрэг Эрхлэх Газар

РТХЭГ Радио, Телевизийн Хэрэг Эрхлэх Газар

СААХЭГ Сангийн Аж Ахуйн Хэрэг Эрхлэх Газар

СХХЭГ Стандарт, Хэмжүүрийн Хэрэг Эрхлэх Газар

ТЗХЭГ Төмөр Замын Хэрэг Эрхлэх Газар

УАХЭГ Улсын Архивын Хэрэг Эрхлэх Газар

УБТЗХЭГ Улаанбаатар Төмөр Замын Хэрэг Эрхлэх Газар

УКҮХЭГ Улсын Кино, Үзвэрийн Хэрэг Эрхлэх Газар

УСХХЭГ Улсын Стандарт Хэмжүүрийн Хэрэг Эрхлэх Газар

УХХЭХ Улсын Хэвлэлийн Хэрэг Эрхлэх Хороо

УХЭГ Усны Хэрэг Эрхлэх Газар

ҮААХЭГ Үйлчилгээ, Аж Ахуйн Хэрэг Эрхлэх Газар

ХБА Хэрэг Бүртгэх Алба

ХБДЦХЭГ Хилийн Ба Дотоодын Цэргийн Хэрэг Эрхлэх Газар

ХХЭГ Хэвлэлийн Хэрэг Эрхлэх Газар

ХЭГ Хэрэг Эрхлэх Газар

ШХЭГ Шашны Хэрэг Эрхлэх Газар

ШХЭХ Шашны Хэрэг Эрхлэх Хороо

Хэлц үг

Өвөрмөц хэлц

хэрэгт дуртай - өөртөө хамаагүй элдэв хэрэг явдлыг сонирхох дуртай

хэрэг дээрээ - үнэндээ

хэргээс гарах - өтлөөд хэрэг явдал бүтээж чадахгүй, хүнд тус хүргэж чадахгүй болох

хэрэг мандах - а.хийсэн хэрэг нь илэрч олонд мэдэгдэх; б.цаг төр үймэх, дайн дажин болох зэргээр их хэрэг дэгдэх

хэрэг гарч, хэнгэрэг хагарах - муу явдал болох, уршиг төвөг гаргах~“Нүүрнийхээ цоохрыг мэдэхгүй муу зулзага чи нүдээ сохлуулъя гэвэл наашаа ир” гэж Соёлтыг хэлтэл цоохор хүү хадуур буулгалаа. Аяа! хэрэг гарч, хэнгэрэг хагарчээ, би айсан хүчиндээ гүйж хүрээд цоохор хүүгийн гарыг татсан боловч нэгэнт хожимдож, Соёлт газар унав (Алтанцэцэг, Хэрэггүй хүн).

хэргийн дөрөө босгох - хэрэг сэдэх, санаачлах, үүсгэх~Гэрийн эзэн Базарыг сэжиглэн харснаа, Чи хэргийн дөрөө босгох нь уу? Болохгүй шүү гэв (Д.Маам, Газар шороо).

↑ ертөнцийн хэрэг

Хэвшмэл хэлц

Зуд ирвэл ухна дээр

Хэрэг ирвэл эзэн дээр

Үг гэвэл өнчин элэг нь өндийгөөд

Хэрэг гэвэл хэнгэрэг цангаа цохих

Хишиг идвэл миний дээр

Хэрэг ирвэл чиний дээр

Хишиг ирвэл минийх

Хэрэг гарвал чинийх

Хүйтэн хэдий хэцүүдвэл мөс төдий хөлдөнө

Хэрэг хэдий ихэдвэл хууль төдий хурцадна

Хүн түм хүрвэл

Хэрэг тасардаггүй

Хэвээ мэдвэл ноён жинс

Хэрэг хийвэл хэтийн өлгүүр

Хэл мэдвэл хэлэлц

Хэрэг мэдвэл шүү

Хэнгэргийг цохихгүй бол дуугарахгүй

Хэрэг явдлыг хэлэхгүй бол мэдэхгүй

Хэрүүл тэмцэл ихэдвэл

Хэрэг явдал ихэднэ

Хэрэг гарахаас урьд хичээ

Хэрэм нурахаас урьд зас

Хэрэг гарвал их нь сайн

Хэрэм баривал өндөр нь сайн

Хэрэг гаргахаас өмнө хэрсүүл

Хэрэм нурахаас өмнө засуул

Хэрэг гэгч бөөрөнхий

Хэл гэгч зээрэнхий

Хэрэг гэдэг нь бөөрөнхий

Хэл гэдэг нь хавтгай

Хэрэг ирвэл чинийх

Хишиг ирвэл минийх

Хэрэг ирэхдээ

Хэнгэрэг цан цохихгүй

Хэрэг мянган жил болсон ч хэвээрээ

Хэрээ мянган жил болсон ч хараараа

Хэрэг татагч олны шившиг

Хэрүүл үүсгэгч айлын шившиг

Хэрэг татдагаас луйварчин хэцүү

Хэншүү иддэгээс лам хэцүү

Хэрэг удавч ялзрахгүй

Хэрээ өтлөвч бууралтахгүй

Хэрэг үйл өчүүхэн гэвч

Эс хичээвэл үл бүтнэ

Хэрэг хийвэл их нь дээр

Хэнгэрэг бүрвэл дуутай нь дээр

Хэрэг хийвэл их нь дээр

Хэнгэрэг авбал том нь дээр

Хэрэг хийгээгүй бол

Хэнгэрэг дэлдэхгүй

Хэрэг хийсэн хүний зүрх нь амаргүй

Хэтэртлээ идсэн хүний гэдэс нь амаргүй

Хэрэг хийсэн хүний

Хэнхдэг цээж нь амаргүй

Хэрэг хэмжээтэй нь дээр

Хэлэх домжоотой нь дээр

Хэрэг хэмжээтэй нь дээр

Хэтэрвэл толгой дээр

Хэрэг хэнд сайн бэ

Хэрсүү хэнд муу вэ

Хэрэг явдал

Хэнгэрэг цантай ирэхгүй

Хэрэг явдлын бүтэх нь хичээмж сайнаас

Хэрэг явдлын эвдрэх нь хянамж муугаас

Хэрэм нурахаас урьд бэхэл

Хэрэг гарахаас урьд сэргийл

Хэрэм өндөртөө дулаахан

Хэрэг ихдээ түшээ

Хэрэм өндөртөө нөмөртэй

Хэрэг ихдээ тушаатай

Хэрэм цоолдог зээтүү толгойт

Хэрэг хийдэг гэдүү толгойт

Хэт нутаг хаана вэ

Хэрэг зориг хэнд вэ

Унаган нутаг хаана вэ

Учир зориг хэнд вэ

Хэтэртлээ идвэл гэдэсний зовлон

Хэрэг хийвэл насны зовлон

Хэцийн ус гуугаа тэмцэнэ

Хэрэг эзнээ тэмцэнэ

Хээл их идсээр хоолой нь бүдүүрнэ

Хэрэг буруу шийдсээр зүрх нь бүдүүрнэ

Эсгий хийсэн газар нохой хэрэггүй

Хэрэг гарсан газар хүүхэд хэрэггүй

Аман зохиолд орсон нь

Зүйр үг

Хэрэг үйл өчүүхэн гэвч эс хичээвээс үл бүтнэ

Тайлбар: бага зүйлийг ч гэсэн сэтгэлээсээ хийж байх хэрэгтэй

Хэрэг хийсэн хүний зүрх амаргүй

Хэтэртэл идсэн хүний гэдэс амаргүй

Тайлбар: гэмт явдал үйлдсэн хүний сэтгэл үргэлж шаналдаг

Хэрэг удавч ялзрахгүй

Хэрээ өтлөвч бууралтахгүй

Тайлбар: гэмт хэрэг хуучирдаггүй

Хэрэг хэмжээтэй нь дээр

Хэтэрвэл толгой дээр

Тайлбар: аливаа зүйл хэмжээ хязгаартай байх хэрэгтэй