эмээл

Монголоор

Үгийн дуудлага

[yma:l]

Үндэсний бичиг

ᠡ᠊ᠮ‍ᠠ‍ᠭᠡᠯ
ᠡ᠊ᠮ᠊ᠢ᠊ᠶᠡᠯ

(ямаа)

Галиглах зарчим

Үгийн утга

I нэр.

1. Уналга ачлагын морь малд тохдог бүүрэг, хавтас гөлөм зэрэг тоногоос бүрдсэн хэрэгсэл; хэлбэр дүрс нь олон янз
2. Эмээлийн мод;

II нэр.

1. Айх эмээх үйлийн нэр

III зурхай.

1. Улаан нүдэн гарагийн хоёрдугаар дагуул од.

Нийлмэл үг

эмээл авах - морь малд тохсон эмээлээ буулгаж морио амраах

эмээл тохох - морины нуруунд эмээл тавьж оломлох

эмээл шуух - эмээлийг гөлмөөр нь бүтээж олмоор нь даруулах

эмээлийн агт - эмээлийн хоёр хавтасны доох унааны нуруунд тулдаг хэсэг

эмээлийн баавар - эмээлийн хавтасны дөрвөн үзүүрийн хавгийн чимэглэл

эмээлийн бүүрэг - эмээлийн босоо хэлбэртэй хоёр хэсэг мод

эмээлийн ганзага - эмээлийн өмнө хойно нь юм тэгнээд тогтоож даруулах оосор, уяа

эмээлийн гөлөм - эмээлийн олом жирмийн халхавч жийрэг

эмээлийн даруулга - эмээлийн олонцог тогтоох товчин тоног

эмээлийн загас - эмээлийн бүүрэг, хавтасны дундах бяцхан дөрвөлжин мод

эмээлийн мод - хоёр бүүрэг хавтсаар бүрдсэн яс мод

эмээлийн олонцог - эмээлийн модны суудлын жийрэг бүрээс

эмээлийн тоног - эмээлийн баавар, даруулга мэтийн чимэглэл

эмээлийн угсуурга - эмээлийн олом жирэм уях гогцоо оосор

'эмээлийн хавтас хүн суух хэсэг

эмээлийн шуулт - гөлмийг бороонд шуухад бэхлэх оосор

монгол эмээл - өндөр бүүрэг, мөнгөн тоног, урт гөлөм бүхий гоёмсог эмээл

эрвээлжин эмээл - хүүхдэд зориулсан жижигхэн навтгар эмээл

Зөв бичихзүй

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

э|мээл нэр. ~ тохох, эмээлийн, эмээлд, эмээлээс, о.тоо эмээлүүд

Хоршоо үг

• эмээл хазаар - морийг унахдаа хэрэглэдэг эд хэрэглэлийн хоршсон нэр
• аюул эмээл - айж эмээх явдал

Хэлц үг

Өвөрмөц хэлц

эмээлээ гэдсэндээ авах - эмх замбараагүй, эх толгойгоо алдах

эмээл дээр амиа хайлах - насан туршдаа морь унах

эмээл дээр амиа хайлах - морь унаж нэг насыг өнгөрөөх~Эцэг дээдэс минь алжаал мартан эмээл дээр амиа хайлж, энэ хэдэн адууг минь эрдэнэ шиг тунгааж явсан юм (Д.Пүрэвдорж, Шарлингийн “хар” хас).

эмээлийг нь тохож, үүдийг нь нээх - үйлчлэх зарцлагдах~Хүүгээ Зэлмийг өгхүл би, өчүүхэн хэмээн авч одлоо. Эдүгээ Зэлмийг эмээлээ тохуул, үүдээ нээлгэ (МНТ).

эмээл хазаарынхаа бүтэн дээр завдах - нөхцөлтэй дээр нь амжих, залуудаа завдах гэх мэтийн утга~Энэ бол ахиад чамд олдохгүй боломж шүү. Эмээл хазаарынхаа бүтэн дээр завдсан нь дээр гэж би зөвлөх байна. Одоо л сурч боловсордог нас.

↑ мод ваадан, морь эмээлтэй

↑ хазаарын солиотой, эмээлийн хэнээтэй

↑ эрлэгийнд очих морь нь эмээлтэй байх

Хэвшмэл хэлц

Дээл ихэдвэл өмссөн хүнд ачаа

Эмээл хүндэдвэл тохсон моринд дараа

Морь олддог

Эмээл олддоггүй

Мундаагаа авхуулсан моринд

Эмээл тохоход хулмас хийдэг

Мундаг явсан хүнд

Муугий нь хэлэхэд хялс хийдэг

Эм муу бол эрд гай

Эмээл муу бол моринд гай

Эмээл байвал морь олддог

Ээл байвал амраг олддог

Эмээл морины чимэг

Эхнэр амьдралын чимэг

Эмээл муут тэргийн цаана

Гутал муут гурвын цаана

Эмээл хазаар морины засал

Эрдэм ном биеийн засал

Эмээл хазаарын хүчээр

Төрийн хэрэг барьдаг

Эмээл хэлтийсэн дээр хазаар мултрах

Эр гэгч эмийн ноён

Эмээл гэгч тохмын ноён

Эр муу бол эмдээ халтай

Эмээл муу бол моринд халтай

Ноён муу бол ардад халтай

Нохой муу бол үүдэнд халтай

Эр муутын эм хэцүү

Эмээл муутын эмнэг хэцүү

Эр хүн нэг үгтэй

Эмээл дөрвөн модтой

Эр хүн эр хүндээ

Эмээл хазаартай морио ч хайрладаггүй

Эр хүний дотор

Эмээл хазаартай морь эргэлддэг

Эм хүний дотор

Үстэй зүстэй хүү эргэлддэг

Эрдэм биеийн чимэг

Эмээл морины чимэг

Эрэлхэг хүний цээжинд

Эмээл хазаарт морь

Эхнэр амьдралын чимэг

Эмээл морины чимэг

Аман зохиолд орсон нь

Зүйр үг

Эмээлээсээ өндөр даваа даваагүй

Эхнэрээсээ өөр хүнтэй танилцаагүй

Тайлбар: газар үзэж хүнтэй танилцаагүй

Цэцэн үг

Эмээл хэлтийсэн дээр хазаар мултрах

Тайлбар: азгүйтсэн дээрээ бүтэлгүйтэх, улам бүтэлгүйтэх

Эмээлийн мод дөрөв

Эр хүний үг нэг

Тайлбар: хэлсэн үгэндээ хүрэх