утаа

Монголоор

Үгийн дуудлага

[uta:]

Үндэсний бичиг

ᠡᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ᠊᠊ᠭ᠎᠎ᠠ

(утуг-а)

Галиглах зарчим

Үгийн утга

нэр.

1. Бодисын дутуу шатсан хэсгээс гарах нүүрсний нарийн ширхэг бүхий хөөрөх зүйл
2. Уур.

Нийлмэл үг

утаа баагих - утаа оргилон гарах

утаа олгойдох - утаа ихээр оргин гарах

утаа орох - утаа шингэх

утаа суунаглах - утаа тунарч баахан гарах

утаа тавих - ямар нэгэн зорилгоор их утаа гаргах

утаа тунарах - утаа тогтох

утаа уугих - гал асахгүй дэмий утаа гарах

утаа хоргодох - утаа авд гарахгүй байх

утаа цоргих - нарийн утаа дээш олгойдон гарах

утаан хөшиг - утаа тавьж халхлах арга

утаанд идэгдэх - байнга утаа гарсанаас ямар нэгэн эдэд утаа шингэж, харлах

утаанд согтох - нүүрстөрөгчийг гүйцэд шатаагүйгээс үүсэх хорт хийд угаартах

хорт утаа - хорт хий

Зөв бичихзүй

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

у|таа нэр. ~ суунаглах, утааны, утаанд, утаанаас, о.тоо байхгүй

Үндэсний бичгийн зөв бичихзүй

ᠡᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ᠊ᡍ‍ᠠ‍᠊ᠨ ᠊ᠣ
ᠡᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ᠊ᡍ‍ᠠ‍᠊ᠨ ᠳ᠋ᠣ
ᠡᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ᠊᠊ᠭ᠎᠎ᠠ ᠊ᠢ᠊᠊ᠢ
ᠡᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ᠊ᡍ‍ᠠ‍᠊ᠨ ᠡᠴ᠊‍᠊ᠨ
ᠡᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ᠊᠊ᠭ᠎᠎ᠠ ᠪᠡ᠊ᠷ
ᠡᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ᠊᠊ᠭ᠎᠎ᠠ ᠲ᠋‍ᠠ‍᠊ᠢ
ᠡᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ᠊᠊ᠭ᠎᠎ᠠ ᠡᠣ᠊᠊ᠷᠣ᠊ᡍᠣ
ᠡᠣ᠊ᠳ᠋ᠣ᠊᠊ᠭ᠎᠎ᠠ ᠪᠡ᠊ᠨ

/~ны /~д /~г /~аас /~аар /~тай /~ руу /~аа

Хоршоо үг

• гал утаа - гал болон түүнээс гарах утаа
• утаа хүдэн - хүдэн манан
• утаа тортог - утаанаас гарах жижиг тоосонцор, шороо
• утаа ис - утаанаас гарах бохир
• утаа май - басгасан их утаа
• утаа манан - агаарт дэгдсэн их тоос, уур
• утаа униар - юм шатахад гарах нүүрсний нарийн ширхэг бүхий хөөрөх зүйл болон газрын чийгт уур дэгдэх

Хэлц үг

Өвөрмөц хэлц

утаа гаргах - а.гал асааж юмуу юм дутуу асааж май тавих; б.шилж. айл гэр болох

утааг нь үзэх - айл гэр болгох, гэрлүүлэх

утаа гаргах - айл гэр болох~Сумын захиргааны дэргэд нэгэн гэр нэмэгдэж, түүнд Боролдой өвгөн голомт засаж, утаа гарган суув (Б.Чойндон, Галбын говьд).

утааг [нь] үзэх - айл гэр болгох, гэрлүүлэх~Одоо алийн болгон гэрийн мухар сахих билээ. Өтөлсөн муу аав чинь хүүгийнхээ утааг үзээд үхвэл сэтгэл амар гэхэд нь чагнаж суусан хүү ярианы нь гол чигийг таажээ (Л.Түдэв, Уулын үер).

утаатай шар амьдрал - ядуу зүдүү амьдрал~Муу хүүхэн минь борви нугалалгүй чармайж утаатай шар амьдралыг минь чухам ч тавхийтэл дээш татаж гарлаа (Эрдэнэсамбуу, Хаврын халиа).

Хэвшмэл хэлц

Орох гэсэн үүд

Утаа гаргах гэсэн тооно

Утаа гарсан газар галтай

Улс байсан газар ажилтай

Утаа гарч баймаажин гал ноцдог

Уур гарч баймаажин хоол болдог

Утаа өөдөө явдаг

Ус уруугаа урсдаг

Уур ихэдвэл хэрэлдэнэ

Утаа ихэдвэл манантана

Аман зохиолд орсон нь

Зүйр үг

Утаа гаргахгүй түлээ байдаггүй

Алдаа гаргахгүй хүн байдаггүй

Тайлбар: алдаа гаргадаггүй хүн гэж байдаггүй харин алдаагаа засах хэрэгтэй