борви

Монголоор

Үгийн дуудлага

[bȯrĭw]

Үндэсний бичиг

ᠪᠤ᠊ᠷᠪᠢ᠋

(борби)

Галиглах зарчим

Үгийн утга

I нэр.

1. Шагайт амьтны шагайн доорх бяцхан яс
2. Хүний өсгийн дээд бүдүүн шөрмөс, тахилзуур орчмын газар
3. шилж. Гутал, шаахайн дээд хэсэг
4. шилж. Хүний мууг үзэх гэж ул мөрөөр нь гэтэж ажиглах нь.

II нэр.

1. Айраг, цөцгий зэргийг хийх үйс, арьс зэргээр хийсэн бяцхан хөхүүр сав.

Нийлмэл үг

борвины яс - шагайн доорх яс

борви нахилзах - хөл нахилзах

борви тасрах - тахилзуур орчмын шөрмөс тасрах

борви нь цоорох - гутлын шагай орчмоор цоорох

Зөв бичихзүй

Үг хувилгах зарчим

Кирил бичгийн зөв бичихзүй

бор|ви нэр. борвийг, борвинд, бор­виор, борвиноос

Хоршоо үг

• борви тойг - малын шагайн доорх болон дунд чөмөг шаантны уулзвар дээр байх бяцхан яс
• борви шаант - шагайт чөмөгний яс
• борви шийр - тойгны яс, шийр
• борви шилбэ - шагайн доод талын яс болон шаант чөмөгний нарийн үзүүр хэсэг

Хэлц үг

Өвөрмөц хэлц

борви бохирох завгүй - түр амрах завгүй, амсхийх чөлөөгүй

борви бохисхийх чөлөөгүй - амсхийх чөлөөгүй ажилтай байх

борви тэнийх - өсч торних

борвины нь баас арилаагүй - бага балчир, дэндүү залуу, туршлагагүй

борви бохирох - чөлөө зав, шамдуу~Гагцхүү Соном гуай баяжихын төлөө борви бохирохгүй хөөцөлдөвч төдий л баяжиж чадсангүй, бас л хүүхэн явчихсанаас хойш ажил бүхэнд дарагдаад сүүлийн үед баахан өөр бодолтой болжээ (Ш.Гаадамба, Тэрэгчийн хүү).

борви бохирох/бохисхийх завгүй/чөлөөгүй - түр амрах завгүй, амсхийх чөлөөгүй~Итгэлт үүрийн гэгээ цайхаас эхлээд үдшийн бүрэнхий болтол борви бохисхийхгүй юм хийж байдаг (Ч.Лодойдамба, Тунгалаг тамир).

борви тэнийлгэх - биеийн чилээг гаргах~Данзан сэтгэл ихэд хөдлөн жингийнхээ сүүлээс хөлийн дөрөөг борви тэнийлгэн босон харав (Д.Намдаг, Цаг төрийн үймээн).

борви тэнийх - өсч торних, өсөх~Би эмэг эхийн гар дээр борви тэнийсэн бөгөөд сургуулийн босго алхан алхтлаа өврөөс нь гараагүй юм (Д.Цэдэв, Эмээ).

борвиндоо баастай - алдаа хийдэг~Бушуу туулай борвиндоо баастай.

борвиндоо гишгэх - дийлэх, эрхшээх, боолчлох~Эцэстээ хаан эзэн чамайг хатуугаар хадраад, зөөлнөөр зүлгэж уран аашаараа хуурч, аргатаа оруулж аваад боолоо болгож борвиндоо гишгэе хэмээх арга болой (Инжаннаши, Хөх судар).

борвины нь баас арилаагүй - (бүд.) өсөж томроогүй~Борвины нь баас арилаагүй эхийн сүү нь үнэртсэн нялх амьтан байх чинь билээ. Ажил хийхийг мэдэх үү ер нь.

↑ бой нь арилж борви нь тэнийх

↑ бохирыг нь арилгаж, борвийг нь сунгах

Хэвшмэл хэлц

Бой нь арилж

Борви нь тэнийх